Historia

Parafia Rzymskokatolicka pw. Świętej Rodziny w Gostkowie znajduje się w dekanacie Kamienna Góra Wschód w diecezji legnickiej. Jej proboszczem jest ks. Andrzej Wilczyński. Mieści się przy ulicy Głównej w Gostkowie.

Proboszczowie po 1945:

  • ks. Jan Szul 1949 – 1955
  • ks. Antoni Kamiński 1955 – 1957
  • ks. Zygmunt Targosz 1957
  • ks. Emil Dadej 1957 – 1958
  • ks. Maciej Mościchowski 1958 – 1966
  • ks. Ludwik Kośmidek 1967 – 1979
  • ks. Jan Górecki 1979 – 1984
  • ks. Bolesław Sylwestrzak 1984 – 1990
  • ks. Kazimierz Meler 1990 – 2005
  • ks. Andrzej Wilczyński 2005 –

GOSTKÓW

Po raz pierwszy Gostków w źródłach historycznych pojawia się na przełomie XIII/XIVw. w dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis katalogu rejestrów biskupstwa wrocławskiego napisanym w łacinie.

Gostków umiejscowiony jest w spisie archidiakonatu legnickiego w obszarze Kamiennej Góry [Landishuttam] jako Goszwini.

Kolejna wzmianka o Gostkowie to dokument Nuntiusa (posłańca) Galhardusa de Carceribus. Francuski duchowny i zarazem legat papieski w 1335 r. w rejestrze parafii  dłużników sześcioletniej dziesięciny (świętopietrze) Soboru z Vienne (zwołanego przez papieża Klemensa V), wymienia nazwę Goczvini villa oraz dług: 3 marki, 2 skoty (1/24 marki) oraz 9 fleningów.

Pierwszy kościół znajdujący się w Gostkowie, powstanie prawdopodobnie w II. połowie XIII w. We wrześniu 2011 roku w trakcie prac przy kościele parafialnym, natrafiono na fragmenty murów (grubość 120 cm, przy prezbiterium). Co ciekawe, budowla była ustawiona pod kątem 90 st. w stosunku do obecnego kościoła, czyli w orientacji północ – południe.

Ciekawy jest obecny kształt świątyni. Najstarszą częścią kościoła, (którego pierwotny tytuł to św. Barbary i Katarzyny) jest prezbiterium datowane na wiek XIV/XV, posiadające w sobie cechy stylu gotyckiego (m.in. sklepienie gotyckie krzyżowo). Interesująca jest również wieża, która jest nieproporcjonalna w stosunku do reszty budynku. Pierwotnie pełniła funkcję strażniczą. Największą niewiadomą jest część łącząca, nawa główna, która nie posiada żadnych cech charakterystycznych, które pomogły by przy datacji tego elementu kościoła, prawdopodobnie została przebudowana z Dominika Geyera bowiem elementami charakterystycznymi jego okresu panowania były bezstylowość i oszczędność. Całość budowli wykonana jest kamienia oraz cegły, stropy oraz wiązania dachu natomiast z drewna.

Historia kościoła i samego Gostkowa łączy się z rodem von Zedlitz. Na podstawie testamentu Władysława von Zeidlitz und Nimmersatt zmarłego w 1628 r. Był on komturem Zakonu Jerozolimskiego św. Jana  i porucznikiem straży przybocznej cesarza Rudolfa II . Jednocześnie był właścicielem zamku Bolków. Zaznaczył w testamencie, że dziedzicami zamku może być osoba z jego rodu, ale tylko wyznania rzymsko-katolickiego, opiekunami ostatniej woli ustanawiając opatów z Krzeszowa i Lubiąża. Ten fragment testamentu umożliwił procesy sądowe i ostateczne przejęcie warowni w 1703 r. przez klasztor krzeszowski. Amrbosius Rose OSB opisuje to w swojej książce “Kloster Grussau” następująco:

W pierwszych latach rządów, opat Geyer zdołał znacznie powiększyć teren opactwa poprzez przejęcie włości Bolkowa. Składały się one ze znanego Zamku Bolków i wsi Einsiedeln [Pustelnik], Giesmannsdorf [Gostków], Hohenhelmsdorf [Nagórnik], Ruhbank [Sędzisław], Klein-Waltersdorf [Niewielka wieś, która 22 kwietnia 1929 została włączona do Bolkowa] i Wiesau [Bolków Zdrój]. Tak więc obszar obejmował 297 km kw. Nawet za opata Rosy właściciele zamku, von Zedlitz, zaproponowali sprzedaż. Przez smutne okoliczności w stuleciu wojny trzydziestoletniej nieruchomość popadła w ruinę. W 1700 roku klasztor Krzeszów przejął tylko władzę i zobowiązał się do wynajęcia przez sześć lat za 8 500 talarów rocznie i opatrzył pożyczką 142 000 talarów, aby umożliwić posag  czterech dziedziczek oraz redukcję innych długów. Za wezwaniem właścicieli opat Dominik postanowił w 1703 roku wykupić całą pożyczkę zamkową za sumę 191 400?

Kościół został przez cystersów przebudowany w I połowie XVIII w. Kościół został poddany barokizacji. Świątynia widoczna jest na rycinie F.B. Wernera

JACZKÓW

Wieś leży nad rzeką Lesk, w malowniczej kotlinie położonej pomiędzy Masywem Trójgarbu i Krąglaka na północy a Górami Kamiennymina południu.

Kościół filialny pw. św. Michała Archanioła, obecnie pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej, pierwszy raz był wzmiankowany w 1399 roku. Obecny jest wzniesiony jako późnogotycko-renesansowy w 1586 r. Był przebudowywany w XVII i drugiej połowie XIX wieku (wieża), oraz remontowany w latach: 1957, 1969 i 1971-1972. Jest to skromna budowla jednonawowa, z prostokątnym prezbiterium i absydą. W prezbiterium zastosowano sklepienie krzyżowe. Dachy dwuspadowe, pokryte blachą. Okna półkoliście zamknięte, rozglifione. Na osi kościoła wznosi się kwadratowa wieża z 8-boczna nadstawką, zwieńczoną wysokim hełmem ostrosłupowym. Na wieży zachował się dzwon z 1592 r. Wewnątrz cenne i zróżnicowane wyposażenie, m.in. renesansowa drewniana polichromia, ołtarz z retabulum z 1612 r. i figura z około połowy XVII w. Renesansowa chrzcielnica z 1601 r. z reliefem Chrystus wśród dzieci. Gotycka drewniana polichromia figury z XV w. Obraz olejny z 1761 r., paramenty i naczynia liturgiczne z XVII?XIX w. Na murze renesansowe kamienie epitafium von Reichenbachów z końca XVI w. oraz zespół siedmiu płyt nagrobnych członków tego rodu z lat 1558-1616.

SĘDZISŁAW

Sędzisław powstał nieco później niż okoliczne wsie i niewiele wiadomo o jego przeszłości, pomimo iż był sporą osadą. Pierwsze wzmianki pochodza z 1399 r.; do poł XVII w. wieś należała do Księstwa Świdnickiego, przez dłuższy czas aż do kasacji dóbr zakonnych w 1810 r. należała do klasztoru krzeszowskiego. W XVII w. Cystersi mieli tu folwark, a w okolicy 5 stawów rybnych. W 1785 r. był tu dwór z folwarkiem, młyn wodny i 2 bielniki, mieszkało 30 zagrodników i 9 chałupników, w 1833 r. powstała szkoła ewangelicka. W 1840 r. był młyn do mielenia kory dębowej, tartak, gospoda, pracowało 87 krosien. Wśród mieszkańców było 15 innych rzemieślników i 4 handlarzy, była to wieś, w której rolnictwo nie odgrywało decydującej roli.W 1867 r. zbudowano linię kolejową z Wałbrzycha do Jeleniej Góry, w 1869 r. uruchomiono linię do Trutnowa w Czechach przez Kamienną Góre i Lubawkę. Po 1945 r. Sędzisław pozostał wsią rolniczo ? przemysłową. Przez szereg lat działała tu roszarnia lnu, będąca filią Zakładu Przemysłu Lniarskiego ?LEN? w Kamiennej Górze. W 1973 r. rozpoczęto na dość dużą skalę eksploatację kruszywa z dolnego Lesku, którego eksploatacja utworzyła już zbiornik wodny.
W Sędzisławiu znajduje się zabytkowy dwór z początku XIX w. oraz pomnik upamiętniający wydarzenia 1813 r. Bitwy Narodów pod Lipskiem, we wsi zachowało się kilka domów mieszkalnych z XIX i pocz. XX w.
ieś powstała w XIV wieku, wzmiankowana w 1399 roku jako Rubank, w 1765 roku jako Ruhbanck, w 1785 roku jako Ruhbank, w 1945 pod nazwą Rąbanek po wyzwoleniu nadano jej nazwę Sędzisław. Wieś przemysłowo rolnicza w obniżeniu Lesku. Składa się z wyraźnie oddzielonych dwóch części starej wzdłuż Zimnej Wody i nowszej wzdłuż linii kolejowej.
We wsi znajduje się dwór z połowy XVIII wieku założony na prostokącie dwu kondygnacyjny siedmioosiowy nakryty 4 spadowym dachem. Elewacje dzielone lizenami na narożach i elewacji frontowej markującymi portyk.